Deprem Çalışma Grubumuzla Tanışın!

Fatma Elik
Türkçe Yayın
Published in
4 min readMar 11, 2023

--

Birlikte çok güzeliz.

Photo by Jeremy Perkins on Unsplash

Sizlere İnterdisipliner Deprem Çalışma Grubumuzun hikayesini anlatmak istiyorum.

6 Şubat itibariyle yaşanan depremlerden sonra bir çok uzman bir araya geldi. Biz de onlardan biriyiz.

Biz Kimiz ?

Biz, birçok meslek alanlarından gönüllü profesyonelleriz. Amacımız, interdisipliner bir çalışmayla deprem başta olmak üzere ülkemizde kronikleşen ve insan hayatını derinden etkileyen sorunların profesyoneller tarafından yönetilmesini ve çözülmesini sağlamaktır.

Uzmanların meslek dalları şu şekilde sıralanmaktadır: Mimarlar, İnşaat Mühendisleri, Şehir Planlama- Kentsel Dönüşüm Uzmanları, Jeofizik Mühendisleri, Jeoloji Mühedisleri, Yazılım Uzmanları, Avukatlar ve Psikologlar.

Biz interdisipliner profesyoneller olarak, doğal afetler ile insan hatasına dayalı can kayıpları olmasını kabullenemiyoruz. Bu konuda yıllardır ülkemizde meslek sahiplerinin ve bilim insanlarının seslerini duyuramamasından ve sözlerini ilgililere iletememesinden dolayı rahatsızız. Bu sebeple bu platformda bir araya geldik ve bu gidişata dur demek için yola çıktık.

Çalışmalarımız

  • Hasar Tespit Çalışmaları altında mimar, inşaat mühendisi, jeofizik mühendisi uzmanlarla deprem sonrası binaların hasar tespitini detaylı inceliyoruz. Bu konuda eğitimler verdik, çalışmalarımız devam ediyor.
  • Afet Sonrası Yerleşim Tasarımı ile deprem sonrası toplanma alanları, barınma alanları mahalle, ilçe ve il bazında tartışılıyor.
  • Afetzede Meslektaşlar için İş Ağı ile gençler için iş alımı konusunda yardımlaşma sağlıyoruz.
  • Kültür Varlıkları ile depremden etkilenen bölgelerdeki tarihi eserler ve antik kent merkezlerinin hasar tespitinin yapılması amaçlanıyor. Ayrıca deprem riski taşıyan bölgelerdeki kültür varlıklarını kormak için neler yapılacağı tartışılıyor.
  • Deprem Hazırlık Haritası ile deprem bölgelerindeki binaların, okulların depreme hazır olup olmadığını mevcut tahmin raporları üzerinden inceliyoruz.
  • Risk Yönetimi ile üniversiteler ve belediyelerde afet öncesinde yapılara göre risk ve zarar azaltma ve afet hazırlık çalışmalarını inceliyoruz.
  • Mesleki Yaptırımlar ile tüm bu olayların sonucunu hazırlayan yapı ruhsatlar, zemin etüdü gibi hukuki konuları da kapsayan hayati ve hassas konuları konuşuyoruz.

Nihai Amacımız

Photo by Pablo Heimplatz on Unsplash

2023 yılı itibari ile ülkemizde deprem konusu başta olmak üzere birçok alanda devletimizin yürüttüğü çalışmaları halkımız adına takip etmek, bu alandaki sorunları kamuoyu desteği ile sivil inisiyatif olarak yapacağımız projelerle desteklemek için çalışmaya karar verdik. 6 Şubat 2023'deki acı tablonun bir daha tekrar etmemesi için tüm meslek alanlarından profesyonellere ve halkımıza çağrımızı yaptık.

Çalışmamızın üç farklı cephesi var. Bu üç cephenin kendi mikro-takımları olmasını öngörüyoruz.

  1. Harita Altlığı: İlki, üzerinde çalışarak yıkım çeşitlerini kantitatif verilere dönüştüreceğimiz harita altlığın sağlıklı bir şekilde geliştirilmesini sağlamak. İlgili altlık, OpenStreetMap sistemleriyle entegre olarak çalışmalıdır. Ayrıca uygulama içi StreetView ile de tepeden yıkıntısını gördüğünüz binaların yıkılmadan önceki görüntüsünü izleyebiliyorsunuz. Yıkılan binaların işaretli olduğu haritaya bir örnek arayüz olarak da, sonunda ulaşmak istediğimiz model olan bir çalışma ise İstanbul Surları Envanter Projesi.
  2. Arayüz Tasarımı: Yıkım mekanizması tayinini olabildiğince doğru yapabilmek amacıyla, özellikle inşaat-mühendisleri ve mimarlar olarak çalışmada yer almak isteyen arkadaşlarımız ile bir araya gelerek grup içi eğitim seminerleri vereceğiz. Bu seminerlerde, farklı yapı ve yapım sistemlerinin depreme nasıl cevap verdiklerini, barındırdıkları hasar çeşitleri ve yıkım mekanizmalarına istinaden irdeleme reflekslerimizi geliştirip, bir sonraki adım olan yıkım çeşidi envanterleme çalışmamızın teorik ve pratik altyapısını oluşturmaya çalışacağız. Örnek vermek gerekirse, münferit bir binanın yıkım mekanizması verilerini girerken, #yumuşakkat, #zayıfkolongüçlükiriş, #5kat gibi tagler kullanarak, bunları veri olarak dolduracağımız bir havuzdan istifade edebiliriz.
  3. Yıkım Mekanizması Tayini: Yıkılan binlerce binanın hepsinin derinlemesine irdelemesi hedefinden ziyade, bir case study seçerek (örnek: ağır hasar almış bir kent merkezi) ilerleyeceğiz. Bu case study’i derinlemesine irdeleyerek yaptığımızda, ürettiğimiz işin bilimsel bir karşılığı olacak. Yeterli olgunluğa ulaşmış bu çalışmayı da ilgili kurumlara sunduğumuzda, halihazırda bizim yaptığımız çalışmaların başka çalışmalara entegre olmamız söz konusu olacaktır. Bu minvalde fonlanmamızın da önü açılacaktır. Halihazırda bizim gibi uzaktan hasar tespit çalışması yapan çevreler dereceli hasar tespitinin (az hasarlı /orta hasarlı /çok hasarlı/yıkılmış) ötesinde çalışmalar pek nadir görünmektedir. Aklımızdaki proje fikri, bu minvalde yürürlükteki işlerin multidisipliner niteliğini bir seviye yukarı taşımayı hedefliyor.

Sonuç olarak hep birlikte deprem sonrası binaların hasar tespitlerini yapıp detaylı olarak Yıkım Mekanizmaları Envanter Çalışması yapmayı amaçlıyoruz. Zira yapmayı öngördüğümüz iş, “Az Hasarlı — Derhal Yıkılmalı” arası bir spektrumda binaların nerede yer aldığına karar vermek değil; binaları yıkan mekanizmaları tahlil edip bunları bir database’de toplayarak binlerce örnekten istatistiksel veriler çıkarmak. Bu veriler umarız ki, yapı imalatı düzeyindeki karşılıklarına; farklı şekillerde tasniflenebilmelerine ve yorumlanabilmelerine istinaden yeni Deprem Yönetmeliklerine önemli veriler sağlayacaklar.

Değerli katkılarından dolayı Şenol GÖKNER ve Denizhan ERİNEKÇİ’ye teşekkür ederim.

Tekrar görüşene dek Bilimle kalın 👋👋

Sosyal media hesaplarımız:

instagram

twitter

youtube

discord

--

--